Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Oleśnie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2018 roku

Sąd Rejonowy w Oleśnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Kałwak

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Urszula Krzywoń

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 listopada 2018 roku

sprawy z powództwa D. B. (1)

przeciwko R. P.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  przyznaje od Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Oleśnie wynagrodzenie adwokatowi K. S. w kwocie 2.400,00 zł (dwa tysiące czterysta złotych 00/100) powiększonej o należny podatek od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu;

III.  zasądza od powoda D. B. (1) na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Oleśnie kwotę 2.952,00 zł (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa złote 00/2100) tytułem zwrotu wydatku, które poniesie Skarb Państwa w sprawie.

UZASADNIENIE

Powód D. B. (1) w dniu 5 lipca 2017 roku złożył w tutejszym Sądzie pozew przeciwko R. P. o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 13.494,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi:

- od kwoty 3.500,00 zł od dnia 02.04.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.05.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.06.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.07.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.08.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.09.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.10.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.11.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.12.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.01.2018r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.02.2018r. do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu i kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu swojego stanowiska między innymi podnosząc, że powód zawarł w dniu 18 marca 2017 roku z Ł. C. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą L. - C. umowę najmu samochodu osobowego Audi A3, o nr rej (...). Najem miał trwać od dnia 18.03.2017r. do dnia 1.04.2017 roku. Powód wpłacił wynajmującemu 500,00 zł kaucji na poczet zabezpieczenia należytego wykonania umowy. W dniu 18 marca 2017 roku w pierwszym dniu najmu pojazdu kierująca nim pozwana doprowadziła do kolizji , w której samochód uległ bardzo poważnym uszkodzeniom. W chwili zdarzenia powód był jego pasażerem. Powód zobowiązany był zgodnie z postanowieniami umowy najmu do pokrycia powstałej u Ł. C. szkody. Pozwana odmówiła powodowi zadośćuczynienia. Powód sam spisał z Ł. C. stosowne oświadczenie częściowo pokrywając od razu szkodę, a częściowo zobowiązując się do ratalnej spłaty . Powód zobowiązany został ponadto do zapłaty za cały okres najmu, a więc również za okres, kiedy nie korzystał z samochodu.

Powód dwukrotnie wzywał pozwaną do zapłaty. Powód dokonuje spłat ratalnych zgodnie ze swoim oświadczeniem z dnia 30.03.2017roku.

Powód podał, że kwotę i odsetki wylicza w następujący sposób:

1.  „W dniu 30.03.2017r. powód zapłacił Ł. C. kwotę 3.000,00 zł potrącona została kaucja w kwocie 500,00 zł. Powód nie chcąc komplikować sporu i doprowadzić do szybkiego wydania wyroku zrezygnował z dochodzenia od pozwanej zapłaty za niewykorzystany okres najmu. Łącznie powód naliczył więc kwotę 3.500,00 zł z odsetkami w wysokości ustawowej naliczonymi od dnia 01.04.2017r. a więc od dnia następnego po dniu zapłaty kwoty,

2.  Kwoty miesięczne po 833,00 zł wynikają z dobrowolnego zobowiązania do spłaty ratalnej, który przyjął na siebie powód. Odsetki w wysokości ustawowej naliczane są od dnia następnego po dokonanej zapłacie.”

- pozew karta 2-3.

Pismem procesowym z dnia 16 sierpnia 2017 roku powód przedstawił żądanie pozwu na urzędowym formularzu gdzie domagał się zasądzenia kwoty 11.833,00 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot:

- od kwoty 3.500,00 zł od dnia 02.04.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.05.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.06.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.07.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.08.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.09.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.10.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.11.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.12.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.01.2018r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.02.2018r. do dnia zapłaty

wskazując w piśmie, że prostuje wartość przedmiotu sporu na kwotę 11.833 zł a nie 13.494,00zł. Powód zrezygnował z dochodzenia opłaty uiszczonej za cały okres najmu samochodu - pismo karta 15, pozew na urzędowym formularzu karta 16- 18.

Pismem procesowym z dnia 26 marca 2018 roku powód rozszerzył żądanie pozwu i domagał się zasądzenia kwoty 13.496,00 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot:

- od kwoty 3.500,00 zł od dnia 02.04.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.05.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 11.06.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 07.10.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 08 .11.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 08.12.2017r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 09.01.2018r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 07.02.2018r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 833,00 zł od dnia 02.03.2018r. do dnia zapłaty,

- od kwoty1.666,00 zł od dnia 23.02.2018r. do dnia zapłaty,

Referendarz sądowy stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty - zarządzenie karta 21. Skierowano sprawę do trybu zwykłego.

W odpowiedzi na pozew pozwana R. P. wnosiła o oddalenie powództwa i o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Podnosząc treść zapisu umowy z paragrafu 11 stanowiącego ,że „Najemca nie może bez pisemnej zgody Wynajmującego oddać pojazd do bezpłatnego używania, korzystania albo w jakiegokolwiek tytułu prawnego.”. Pozwana podnosiła, że nie wiedziała, ze D. B. (1) wynajmuje samochód myślała, że jest jego właścicielem. W sądzie toczy się sprawa karna nie o najem, ale dotycząca wypadku - odpowiedź na pozew karta 31.

Na wniosek pozwanej referendarz sądowa ustanowiła dla pozwanej pełnomocnika z urzędu w osobie adwokata - postanowienie karta 48.

Profesjonalny pełnomocnik pozwanej z urzędu potrzymał stanowisko pozwanej i podniósł zapisy umowy odnoszące się do ubezpieczenia od odpowiedzialności osób fizycznych za szkody wyrządzone innym podmiotom w związku z ruchem pojazdu - pismo karta 58 -61.

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny.

W dniu 18 marca 2017 r. Ł. L. - C. z siedzibą w F. oraz powód D. B. (1) zawarli umowę najmu samochodu osobowego marki Audi A3, nr rejestracyjny (...), na czas określony do dnia 1 kwietnia 2017 roku. Umowa ta stanowiła, że najemca ponosi odpowiedzialność materialną za szkody powstałe ze swojej winy w części nie pokrytej ubezpieczeniem wystawionym na wartość rynkową - § 5 pkt 1 umowy.

dowód: umowa karta 11-13.

W dniu 18 marca 2017 roku na ul. (...) w Ś. woj. (...) pozwana R. P. kierując samochodem wynajętym przez powoda nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie dostosowała prędkości do panujących warunków atmosferycznych i drogowych i po wyjechaniu z łuku drogi o mokrej nawierzchni jezdni, straciła panowanie nad kierowanym pojazdem, zjeżdżając na pobocze po lewej stronie drogi, po czym uderzyła pojazdem w urządzenie drogowe w postaci bariery oddzielającej, a następnie zjechała do przydrożnego rowu i uderzyła pojazdem w przyrożne drzewo, czym spowodowała wypadek drogowy, w wyniku którego przewożony przez nią pasażer D. F. doznał obrażeń ciała w postaci: stłuczenia głowy, krwiaka okularowego lewostronnego oraz bliżej nieokreślonych, powodujących krwawienie obrażeń nosa i prawego ucha, urazu klatki piersiowej z dużą odmą opłucną po stronie lewej wymagającą drenażu jamy opłucnej, a powyższe obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała i rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 7 dni.

Czyn pozwanej stanowił skutki, o których mowa w art. 157 § 1 kk i pozwana została oskarżona o popełnienie przestępstwa z art. 177 § 1 kk.

Pod sygn. akt II K 177/07 toczyło się w tutejszym Sądzie postępowanie karne. W dniu 30 sierpnia 2017 roku wydany został wyrok mocą, którego to na wniosek Prokuratury Rejonowej w Oleśnie na podstawie art. art. 66 §1 i § 2 kk oraz art. 67 §1 kk postępowanie karne wobec oskarżonej R. P. o czyn opisany w części wstępnej wyroku z art. 177 § 1 kk warunkowo umorzono tytułem próby na okres 1 roku. A na podstawie art. 67 §3 kk i art. 43a§ 1 kk orzeczono od oskarżonej R. P. świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 300 złotych.

dowód: wyrok w sprawie II K 177/17 karta 168 tejże sprawy w załączeniu.

Wynajmujący Ł. L. - C. w F. oraz powód D. B. (1) (B.) sporządzili dokument oświadczenie bez daty, w którym to:

„Oświadczam, że samochód marki Audi A3 nr rejestracyjny (...) przed wypadkiem drogowym, który miał miejsce dnia 18.03.2017r. był wart 15.000 zł. Wartość samochodu po wypadku szacowana jest na kwotę 1.500 zł. Kwota 13.000 zł jaką wypłaci Najemca pojazdu (umowa najmu spisana dnia 18.03.2017r.) jest kwota całkowitą za wyrządzoną szkodę i Wynajmujący nie będzie z żadnego tytułu rościł o zwrot jakichkolwiek dodatkowych kosztów. W porozumieniu z Wynajmującym (L. Ł. C. (..)) zostanie ona rozłożona na 12 rat, płatnych każdorazowo do dnia 10 każdego miesiąca w wysokości 833 zł (..)”

Na oświadczeniu jest dopisek odręczny o treści: „Dnia 30.03.2017r. Najemca pojazdu wpłacił kwotę w wysokości 3000 zł. Pozostało do zapłaty 10.000 zł.”

dowód: oświadczenie bez daty karta 10.

Sąd zważył.

Roszczenie należało oddalić z tego względu, iż powód nie udowodnił wysokości szkody.

Bezspornym jest w sprawie, ze właścicielem pojazdu jest Ł. C.. Bezspornym jest, iż pojazd był wynajmowany przez powoda. Faktycznie do powstania szkody doszło z winy powódki - fakt też bezsporny stwierdzony w postępowaniu karnym.

Zatem w ocenie sądu w myśl art. 415 kc, który to stanowi, że „ kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia” pozwana ostatecznie odpowiada za szkodę wyrządzoną w pojeździe.

Szkodę naprawił sam powód będąc do tego obowiązanym treścią łączącej go umowy z właścicielem pojazdu - z podstawy stosunku zobowiązaniowego.

Sąd stwierdza jednakże, że szkoda, jej wartość, dochodzona od pozwanej nie została wykazana udowodniona przez powoda. Sąd uważa, że ustalenia co do jej wysokości pomiędzy stronami stosunku zobowiązaniowego tj. właścicielem pojazdu a powodem najemcą nie mają prostego przełożenia na wartość odpowiedzialności pozwanej. Powód winien wykazać jej wartość, powinien wnioskować dowód z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia rozmiaru szkody. Dowód ten przez powoda nie został złożony na żadnym etapie postępowania.

Sąd również zwraca uwagę na sprzeczności w formułowaniu samego roszczenia:

1) co do żądania określonego w pozwie:

W ostatnim akapicie uzasadnienia podawany jest sposób wyliczenia dochodzonej kwoty. Sumując 3.000 zł, 500 zł (potrącona przez właściciela pojazdu kaucja) oraz 833 zł x 10 = 8330 zł wychodzi kwota 11,830 zł. Żądana jest do zapłaty kwota 13.494,00 zł. Z jakiego tytułu dochodzona jest kwota 1.664 zł? Jak została wyliczona? Sądowi nie jest wiadomym.

2) co do żądania określonego w piśmie z 26.03.2018r. wskazywanego jako rozszerzenie powództwa do kwoty 13.496 zł z uwagi na dwie pominięte raty, każda 833 zł:

Suma wszystkich kwot daje kotwę 11.830 zł. Kwota 3.500 plus 6664 zł (8x 833 zł) plus 1666 zł = 11.830 zł. Dlaczego dochodzi się kwoty 1.666 zł ? Z jakiego tytułu ? Sądowi nie jest wiadomym. Również w tym piśmie zostały zmienione żądania co do odsetek w odniesieniu do sześciu rat po 833 zł tj. daty od których mają być naliczane odsetki. Dlaczego ? Sądowi nie jest wiadomym.

Sąd zwraca również uwagę na sprzeczności w określeniu wartości szkody pomiędzy właścicielem a najemcą a kwotą, którą to miał zapłacić sam powód. Określili oni wartość całkowitej szkody na kwotę 13.000,00 zł, a właściciel domagał się od najemcy tj. od powoda jedynie 11.830 zł [3.500 zł (kaucja 500 zł plus zaraz wypłacona kwota 3000zł) i dalsza kwota 8330 zł płatna ratami (10 x 833 zł). Dlaczego tylko tyle, skoro cała szkoda jest określona na kwotę 13.000 zł ? Suma 3500 zł plus 8330 zł równa się 11.830 zł. Przecież ustalona wartość szkody przez właściciela i powoda została na kwotę 13.000 zł.

Szkoda w pojeździe, a tylko za taką może odpowiadać pozwana, nie została nigdy określona przez żadnego rzeczoznawcę majątkowego ani biegłego sądowego czy tez prywatnego. Uzgodnienia pomiędzy właścicielem pojazdu a najemcą nie określają jej wysokości. Nie wiadomo co składa się na kwotę 13.000 zł, ile z tej kwoty stanowi wartość szkody w samym pojeździe.

W myśl art. 361§ 1 kc zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W rozumieniu tego przepisu szkodą jest różnica między stanem majątku poszkodowanego, jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, czyli wypadku, a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie wystąpiło to zdarzenie - tak w uchwale SN z dnia 15 listopada 2001 roku o sygn. III CZP 68/01. O zakresie obowiązku naprawienia szkody decyduje bowiem jej rozmiar takiej szkody zaistniałej w chwili wypadku - wyrok SN z dnia 20 lutego 2002 r. o sygn. V CKN 908/00. Pozwaną nie mogą obciążać w żaden sposób należności związane z opłatą za najem pojazdu, za cały okres jej trwania. Zresztą żaden zapis umowy nie odnosi się do takiego obowiązku po stronie najemcy w przypadku uszkodzenia pojazdu. Czy doszło do ustaleń w tym zakresie pomiędzy właścicielem a najemcą. Z materiału dowodowego przeprowadzonego w sprawie nie wynika ta okoliczność.

Proces cywilny opiera się na koncepcji prawdy formalnej wynikającej z akt sądowych i inicjatywa dowodowa należy przede wszystkim do samych stron.

Zgodnie z art. 232 k.p.c. obowiązek wskazania dowodów obciąża przede wszystkim strony, a ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą kontradyktoryjności Sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń strony i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia spraw (wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996 r. I CKU 45/96 OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76) Dopuszczenie dowodu z urzędu jest uprawnieniem a nie obowiązkiem sądu, z którego to prawa sąd winien korzystać nader ostrożnie, tak by swym działaniem nie wspierać żadnej ze stron procesu.

Artykuł 6 k.c. i art. 232 k.p.c. nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane być muszą przede wszystkim i w ten sposób, że strona która nie przytoczyła wystarczających dowodów na potwierdzenie swoich twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na tej stronie spoczywał.

Ponadto samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (wyrok SN z dnia 22.11.2001 r. I PKN 660/00 Wokanda 2002/7-8/44.

W związku z powyższym, jeżeli nie można dokonać odpowiednich ustaleń faktycznych, Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z nie udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów.

W świetle powyższego powództwo należało oddalić.

Wskazać należy, iż argumenty podnoszone przez samą powódkę jak i jej pełnomocnika są chybione. Zapis par.11 umowy - zakaz zawierania umów z innymi podmiotami, co do wynajętego samochodu nie zmienia w żadnym razie sytuacji pozwanej. Nie zwalania jej z obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody, nie jest okolicznością zwalniającą ją od tej odpowiedzialności. Przepis ten reguluje stosunki najemca wynajmujący i może stanowić podstawę do dodatkowych roszczeń wynajmującego w stosunku do najemcy.

Wskazać też należy, że art. 822 §1 i 2 kc oraz art. 34 ust.1 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. t.j z 2018 r. , poz. 473 ze zmianami) stanowią, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę podmiotom trzecim. Niniejsze dochodzone roszczenie dotyczy szkody w pojeździe kierowanym przez samą pozwaną a nie szkody w innym pojeździe czy też na innej osobie. Zatem nie obejmuje to odpowiedzialności, w zakresie której to posiadacz pojazdu jest ubezpieczony, którą to obejmuje umowa ubezpieczenia.

Na podstawie § 2 i § 8 pkt 5 rozporządzenia z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy pranej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U z 2016r. poz. 1714 z zmianami) przyznano adwokatowi z urzędu wynagrodzenie w kwocie 2.400,00 zł powiększonej o należny podatek od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu.

Nakazano powodowi jako stronę przegrywającą na podstawie art. 83 ust 2 w zw. Z art. 113 ust 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U z 2016r. poz. 623 ze zmianami) zwrócić Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu w Oleśnie.