Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Oleśnie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Oleśnie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Wojciech Dorożyński

Protokolant: sekr.sądowy Katarzyna Kot

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 20 stycznia 2016 roku, 26 lutego 2016 roku, 20 maja 2016 roku i 15 czerwca 2016 roku z wniosku o ukaranie oskarżycielki posiłkowej K. S. (1) sprawy:

Z. J. (J.) syna H. i S. z domu C. ur. (...) w m. G.,

obwinionego o to, że:

w dniu 14.07.2015r. ok. godz. 13.45 na drodze publicznej DK (...), w miejscowości O. (ul. (...)) na wysokości posesji nr (...), kierując samochodem ciężarowym marki R. o nr rej. (...) wraz z naczepą nr rej (...) wskutek niezachowania należytej ostrożności spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, wyrażające się w nieprawidłowej interpretacji zaistniałej sytuacji na drodze tj. zbyt późno zareagował na prawidłowo i odpowiednio wcześnie sygnalizowany i następnie prawidłowo wykonywany przez oskarżycielkę posiłkową manewr skrętu w lewo w następstwie czego podjął niewłaściwy manewr obronny w lewo na przeciwny pas ruchu skutkujący zderzeniem się z prowadzonym przez oskarżycielkę posiłkową pojazdem marki A. nr rej. (...),

- to jest za wykroczenie z art. 86 § 1 kw;

I.  obwinionego Z. J. uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu;

II.  na podstawie art. 118§ 2 kpw zasądza od oskarżycielki posiłkowej K. S. (2) na rzecz Skarbu Państwa zwrot zryczałtowanych wydatków w kwocie 100 / sto/ złotych oraz koszty opinii biegłego w kwocie 786,50 / siedemset osiemdziesiąt sześć złotych oraz pięćdziesiąt groszy/ oraz na rzecz obwinionego Z. J. kwotę 252 / dwieście pięćdziesiąt dwa/ złote tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt II W 882/15

UZASADNIENIE

Zwięzłe wskazanie udowodnionych faktów oraz dowodów, na których się oparto:

W dniu 14 lipca 2015 roku około godziny 13:30 przez O. przejeżdżał Z. J.. Kierował on zestawem pojazdów ciągnik siodłowy R. (...) nr rej. (...) wraz z naczepą K.. Cały zestaw miał długość ok. 17,5 metra. Jechał on w kierunku L. i wjechał właśnie na ulicę (...). / dowód: wyjaśnienia obwinionego Z. J. zapis nagrania z rozprawy z dnia 26 lutego 2016 roku 50:51- 59:00, 1:00:23-1:02:30 min nagrania; fotografie pojazdu k. 11,14, notatka z kolizji drogowej k. 27, zeznania świadka T. G. co do oznaczenia pojazdu obwinionego i miejsca zdarzenia k. 54 akt/

Po pewnym momencie Z. J. zbliżył się do jadącego przed nim samochodu marki A. nr rej. (...). Kierująca tym samochodem zwalniała. Z. J. postanowił wyprzedzić ten samochód. Z przeciwka nie jechał lewym pasem żaden inny samochód. Będąc w odległości około 15-20 metrów od samochodu A. Z. J. włączył kierunkowskaz w lewo i zaczął łagodnie zjeżdżać na lewy pas drogi. W tym czasie samochód A. jechał prosto prawym pasem, nie miał włączonego kierunkowskazu. Zespół pojazdów kierowany przez Z. J. poruszał się z prędkością 58 km/h. Na wysokości posesji nr (...) kierująca samochodem A. zaczęła skręcać do wjazdu na posesję. W tym czasie ciągnik siodłowy R. znajdował się już na lewym pasie. Kierująca samochodem A. widząc w tym momencie samochód ciężarowy próbowała uniknąć zderzenia skręcając kołami w prawo. Doszło jednak do uderzenia pojazdów. Samochód ciężarowy swym przednim prawym narożnikiem przetarł lewy bok samochodu A. od tyłu do przedniego błotnika. Pojazdy zatrzymały się. /dowód: wyjaśnienia obwinionego Z. J. zapis nagrania z rozprawy z dnia 26 lutego 2016 roku 50:51- 59:00, 1:00:23-1:02:30 min nagrania, fotografie miejsca zdarzenia i uszkodzeń pojazdów k. 8-15, protokół oględzin miejsca zdarzenia k. 31-33, protokoły oględzin pojazdów k. 34-35, zeznania świadków T. G. k. 55, E. Ł. k. 56, opinia biegłego M. G. k. 169-173 akt/

Samochodem A. (...) kierowała K. S. (1). Jako pasażer jechał z nią mąż D. S.. Jechali wówczas do znajomej zamieszkałej na ulicy (...). / dowód: zeznania świadków K. S. (1) zapis nagrania z rozprawy z dnia 20 stycznia 2016 roku 18:24- 28:16 i D. S. zapis nagrania z rozprawy z dnia 20 stycznia 2016 roku 29:20-37:24 min; T. G. k. 55 akt/

Wskazanie dowodów, którym nie dano wiary:

Nie dano wiary zeznaniom świadków K. S. (1) i D. S. na temat wykonywanych czynności przed samym zderzeniem oraz braku widoczności samochodu ciężarowego, zjeżdżającego już na lewy pas jezdni. Zeznania tych świadków nie przedstawiają bowiem konsekwentnej wersji co do tego czy i w jakim momencie przed zderzeniem obserwowali tor ruchu jadącego za nimi samochodu ciężarowego. Z zeznań świadków policjantów T. G. i E. Ł. wynika, że świadkowi ci na miejscu zdarzenia wskazywali, że nie widzieli samochodu ciężarowego w momencie rozpoczęcia manewru skrętu w lewo. Na rozprawie świadek K. S. (1) wskazywała z kolei, ale też mało zdecydowanie, że widziała samochód jadący za nią, gdy przystępowała już do manewru skrętu, włączając kierunkowskaz. Samochodu tego nie było na lewym pasie i jak zeznała jechał za nią w odległości około 10 metrów, ale na pytania jak dokładnie jechał na swym pasie, czy prosto świadek już nie udzielała precyzyjnych informacji. Z kolei świadek D. S. zeznawał, że kiedy żona przystępowała do skrętu, to jeszcze się obrócił i nie widział, aby tamten kierowca sygnalizował, że będzie ich wyprzedzał. Z tego oświadczenia wynika zatem również, że świadek widział za sobą samochód ciężarowy, skoro twierdzi, że nie widział, aby kierowca tego pojazdu sygnalizował zamiar wyprzedzania. Dalej jednak zeznania świadka na temat tego kiedy widział ten samochód ciężarowy przestają być konsekwentne. Na pytanie kiedy ostatni raz widział przed zderzeniem ten samochód świadek nie odpowiada jednoznacznie. Potem zeznaje, że jednak nie widział tego samochodu w bocznych szybach, musiałby obrócić się za siebie i spojrzeć przez tylną szybę, dalej zeznawał, że tak właściwie to widział ten samochód wcześniej, bo w chwili kiedy włączali się do ruchu na ulicy (...) i ta ciężarówka jechała od strony (...). Treść tych zeznań nie może więc uchodzić za wiarygodne, skoro na świeżo na miejscu zdarzenia twierdzili wobec policjantów, że nie widzieli samochodu ciężarowego w czasie przystępowania do manewru skrętu, natomiast na rozprawie usiłują przekazać co w tym czasie kierowca tego samochodu robił i jechał za nimi, ale dokładnie kiedy ten samochód widzieli za sobą już konsekwentnie nie podają. Te wypowiedzi wskazują na to, że świadkowie przed samym zdarzeniem w ogóle nie obserwowali tego co się dzieje za ich samochodem i stąd obecnie ich trudności w dokładnym opisaniu toru jazdy tego pojazdu. Nie jest zaś prawdą, że przed skrętem a nawet jeszcze wcześniej kierująca K. S. (1) nie mogła widzieć zjeżdżającego już na lewy pas samochodu ciężarowego. Opinia biegłego oparta na symulacji prędkości obu pojazdów i pokolizyjnego ich położenia przeczy tym twierdzeniom K. S. (1). Jak wynika z ustaleń biegłego kierująca samochodem A. rozpoczęła skręt do posesji, gdy pojazd członowy znajdował się nie dalej niż 10 metrów za nią i był już w trakcie wyprzedzania k. 172. Zresztą w swych zeznaniach świadek K. S. (1) również określiła dystans między pojazdami na około 10 metrów. Pojazdy nie miały bardzo dużej prędkości, bo samochód ciężarowy jechał około 58 km/h a samochód A. około 40 km/h. Samochód ciężarowy i to zespolony, który dla płynnej zmiany pasa ruchu potrzebuje znacznego dystansu nie mógł tak ni stąd ni zowąd znaleźć się na lewym pasie jezdni. Ten manewr zaczął już znacznie wcześniej i K. S. (1) przy należytej obserwacji mogła z łatwością dostrzec zmianę pasa ruchu przez ten duży pojazd przed podjęciem przez siebie manewru skrętu. Zresztą jak zauważył biegły koła przednie samochodu A. były skręcone w prawo co świadczy o tym, że w momencie skręcania zauważyła nadjeżdżający pojazd i wykonała taki manewr obronny. Kwestia włączenia kierunkowskazu przez K. S. (1) też nie jest wiarygodnie podana przez nią i świadka D. S.. Obwiniony Z. J. kategorycznie wskazał, że kierująca samochodem A. nie włączyła kierunkowskazu w momencie kiedy on rozpoczynał manewr zjazdu na lewy pas celem wykonania wyprzedzania. Brak jest tu podstaw do tego, aby podważyć jego wyjaśnienia, skoro świadkowie małżonkowie S. nie widzieli tego momentu. Nie jest natomiast wykluczone, że w momencie wykonania samego skrętu, chwilę wcześniej K. S. (1) włączyła kierunkowskaz. Będąc już kilkuletnim kierowcą tego rodzaju zachowanie jak włączenie kierunkowskazu przy skręcie można uznać za praktykę rutynową. W tym jednak momencie obwiniony wykonywał już zjazd na lewy pas i był blisko samochodu A. i mógł tego kierunkowskazu nie widzieć. O tym, że ten kierunkowskaz został włączony przez K. S. (1) w ostatnim momencie świadczą niekonsekwentne w istocie zeznania świadka D. S., który na początku podaje tak jak żona, że włączyła ona kierunkowskaz 30 metrów przed skrętem, ale na końcu zeznań podał, że sygnalizowała ona około 6 metrów przed wjazdem. Sposób początkowy określania przez obojga świadków tego dystansu na 30-40 metrów wskazywał ewidentnie, że jest to ustalona wcześniej wersja dla potrzeb zeznań a nie spontaniczna ich wypowiedź, na co może wskazywać sztywność podanego parametru w obu zeznaniach i to zaraz na początku ich obojga wypowiedzi. Świadek D. S. w toku zeznań widać było, że gubi się w swych wypowiedziach i dlatego przez moment zapomniał o tym początkowym ustaleniu i podał ostatecznie dystans 6 metrów przez wjazdem, kiedy to małżonka sygnalizowała skręt do posesji.

Odnosząc się jeszcze do treści opinii biegłego nie można uznać, że opinia ta jest niepełna, gdyż biegły stwierdził, że nie można przeprowadzić pełnej rekonstrukcji zdarzenia k.171. Ta niemożność nie jest bowiem wynikiem treści opinii ale powodowana ograniczonym materiałem dowodowym, chodzi tu o dowody przedmiotowe wskazane przez biegłego. Brak tych dowodów powoduje mianowicie niekompletność danych fizycznych, które pozwoliłyby odtworzyć pełny ruch pojazdów zanim doszło do kolizji. Nie oznacza to oczywiście, że opinia jest bezwartościowa dla dokonania ustaleń faktycznych w sprawie. Biegły bowiem uwzględnił wszystkie dostępne dowody w sprawie, w szczególności ślady na jezdni widoczne na zdjęciach, rodzaj i zakres uszkodzeń pojazdów ich zakładaną prędkość, w przypadku samochodu ciężarowego z uwzględnieniem zapisu tachografu analogowego, pokolizyjne ustawienie pojazdów i dokonał stosownych symulacji, które pozwalają właśnie na ocenę wiarygodności wersji obu stron. Opinia ta jest zrozumiała i należycie uzasadniona, także poprzez ustne zeznania biegłego na rozprawie. Dowodowi temu dano więc w sprawie w całości wiarę.

Dokonane ustalenia nie uzasadniały zatem przypisania obwinionemu Z. J. popełnienia zarzucanego mu wykroczenia z art. 86§ 1 kw. Brak jest bowiem postaw do przyjęcia, że do kolizji obu pojazdów doszło wskutek niezachowania należytej ostrożności przez tego obwinionego kierującego zespołem pojazdów ciągnik siodłowy z naczepą. Reguły ostrożności w ruchu drogowym są wyznaczone przede wszystkim przepisami ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym. Obwiniony wykonywał manewr wyprzedzania samochodu A., zgodnie zatem do art. 24 ust. 1 i 2 tej ustawy był on obowiązany przed wyprzedzaniem upewnić się czy: 1) ma odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania bez utrudnienia komukolwiek ruchu, 2) kierujący, jadący za nim, nie rozpoczął wyprzedzania, 3) kierujący, jadący przed nim na tym samym pasie ruchu, nie zasygnalizował zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany pasa ruchu, nadto kierujący pojazdem jest obowiązany przy wyprzedzaniu zachować szczególną ostrożność, a zwłaszcza bezpieczny odstęp od wyprzedzanego pojazdu lub uczestnika ruchu. W razie wyprzedzania roweru, wózka rowerowego, motoroweru, motocykla lub kolumny pieszych odstęp ten nie może być mniejszy niż 1 m. Z. J. dopełnił wszelkich tych wymagań. Z przeciwnego kierunku ruchu nie nadjeżdżał żaden pojazd, żaden pojazd jadący za nim nie rozpoczął jego wyprzedzania, miał dobrą widoczność do wykonania manewru a przede wszystkim w momencie podejmowania manewru zjazdu na lewy pas celem wykonania wyprzedzenia kierująca samochodem A. (...) nie sygnalizowała jeszcze zmiany kierunku ruchu i pasa jezdni. Sam fakt, że kierująca pojazdem osobowym zmniejszała prędkość nie był wystarczającym sygnałem dla obwinionego, aby w tym momencie odstąpić od manewru wyprzedzania. Pojazd A. nie zbliżał się bowiem nawet do osi jezdni. Miał zatem obwiniony prawo przewidywać, że rozpoczynając w tych warunkach manewr wyprzedzania samochodu A., będąc od niego w niedalekiej odległości ok. 15 metrów, jego manewr będzie zauważony. Kierował przecież wysokim, dużym pojazdem, którego ruch jest łatwo zauważalny. To właśnie K. S. (1) kierująca samochodem A. powinna przy zamiarze zjazdu w poprzek drogi na lewą stronę, a zatem z przemieszczeniem się po lewym pasie drogi wyraźnie zasygnalizować zawczasu zamiar, a nie już sam skręt, zmiany kierunku jazdy i pasa ruchu zgodnie z art. 22 ust.5 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Tego sygnalizowania zawczasu zamiaru zjazdu na lewy pas jezdni po stronie K. S. (1) nie było i dlatego obwiniony mógł przystąpić do wykonywania manewru wyprzedzania poprzez wjazd najpierw na lewy pas jezdni. Jak wynika z opinii biegłego w momencie rozpoznania przez obwinionego skrętu samochodu A. nie miał on już możliwości uniknięcia zderzenia. Biegły uczynił tu zastrzeżenie, że do uniknięcia zderzenia mogło nie dojść, gdyby kierująca A. włączyła kierunkowskaz, ale dotyczy to oczywiście sytuacji, gdyby uczyniła to z odpowiednim wyprzedzeniem, bo tylko wówczas obwiniony miałby możliwość odstąpienia od wykonania manewru wyprzedzania. Tutaj ten manewr był już zaawansowany i włączenie kierunkowskazu przez kierująca A. w ostatniej chwili, 6 metrów przed wjazdem już niczego zmienić nie mogło. Przekroczenie dozwolonej prędkości przez obwinionego w obszarze zabudowanym o 8 km/h jak wynika z opinii biegłego również nie miało wpływu na zaistnienie kolizji, ale jedynie byłaby mniejsza energia uderzenia co mogło przekładać się jedynie na rodzaj odkształceń karoserii pojazdów k. 172-173. Biegły swe wnioski zilustrował tu zresztą komputerową wizualizacją. W tych zatem warunkach brak było podstaw do przypisania odpowiedzialności obwinionemu za zaistnienie wskazanego w zarzucie zdarzenia drogowego o cechach zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym z art. 86§ 1 kw i dlatego wydano wyrok uniewinniający na zasadzie art. 62§ 3 kpw i art. 5 § 1 pkt 2 kpw. Brak było natomiast podstaw do przypisania obwinionemu w tym postepowaniu wykroczenia z art. 92a kw związanego z samym faktem przekroczenia dopuszczalnej prędkości w obszarze zabudowanym, gdyż sprawa jest prowadzona na skutek wniesienia wniosku o ukaranie przez pokrzywdzoną K. S. (1) na podstawie art. 27 § 2 kpw. Natomiast nie ma ona statusu pokrzywdzonej w zakresie czynu z art. 92a kw. Jej indywidulne dobro prawne nie zostało bowiem w sposób bezpośredni naruszone lub zagrożone tego typu czynem zabronionym, chroniącym ogólny porządek i bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Nadto na podstawie art. 27 § 2 kpw pokrzywdzony może wnieść swój wniosek o ukaranie tylko co do czynu, który był przedmiotem wcześniejszego powiadomienia, skierowanego do oskarżyciela publicznego i w tym zakresie oskarżyciel ten zrezygnował z wniesienia skargi publicznej. Tutaj zaś tym czynem objętym powiadomieniem była kolizja, czyli zdarzenie o cechach z art. 86§ 1 kw, a zatem nie jest uprawnione rozszerzanie obecnego postępowania o ścignie czynu z art. 92a kw przeciwko Z. J..

Konsekwencją wydania wyroku uniewinniającego w sprawie, w której wniosek o ukaranie wniósł oskarżyciel posiłkowy, jest poniesienie kosztów postępowania przez tego oskarżyciela posiłkowego na podstawie art. 118 § 2 kpw. Na koszy te składają się zryczałtowane wydatki w kwocie 100 złotych, koszt opinii biegłego 786,50 zł ( na dzień wydawania wyroku nie były przyznane koszty ustnej opinii biegłego na rozprawie) – art. 118§ 1 kpw na rzecz Skarbu Państwa a także zwrot obwinionemu kosztów ustanowionego obrońcy – art. 616§ 1 pkt 2 kpk w zw. z art. 119 kpw i art. 118§ 2 kpw. Zwrot kosztów obrońcy przyznano według stawki minimalnej 180 złotych plus 20% za dwa dodatkowe terminy rozprawy, na których był obecny obrońca, czyli łącznie 252 złote.